75 NĂM MỘT CHẶNG ĐƯỜNG LỊCH SỬ CỦA LLVT TỈNH THỪA THIÊN HUẾ (5/9/1945- 5/9/2020)

Dưới ngọn cờ hiệu triệu và soi đường chỉ lối của Đảng Cộng sản Việt Nam, Đảng bộ Thừa Thiên Huế đã lãnh đạo quân và dân trong tỉnh nhất tề nổi dậy lật đổ chế độ phong kiến triều Nguyễn; đập tan xiềng xích đô hộ của thực dân và phát xít, giành chính quyền về tay nhân dân, góp phần quyết định vào thắng lợi chung của Cách mạng tháng Tám 1945, chấm dứt vĩnh viễn sự thống trị hàng ngàn năm của chế độ phong kiến.

Sau Cách mạng Tháng Tám 1945, trong hầu hết các thôn, xã, khu phố, cơ quan, trường học, bệnh viện, nhà máy đều có lực lượng tự vệ chiến đấu. Mặc dù vũ khí, trang bị thô sơ, thiếu thốn, chủ yếu là gậy gộc, giáo mác nhưng các tự vệ đã hăng hái luyện tập, sẵn sàng chiến đấu bảo vệ thành quả Cách mạng.

Nhằm đối phó với âm mưu mới của thực dân Pháp và Tưởng Giới Thạch. Theo sự chỉ đạo của Trung ương và dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Tỉnh ủy Thừa Thiên Huế, ngày 05 tháng 9 năm 1945 tại Cố đô Huế, Chi đội giải phóng Trần Cao Vân được thành lập do đồng chí Trần Gia Hợi làm chi. Sau đó chi đội được đổi thành “giải phóng quân Thuận Hóa” gồm 15 trung đội. Trang bị vũ khí còn thô sơ và một số vũ khí ta lấy được của Nhật. Cuối năm 1945, lực lượng giải phóng quân Thuận Hóa tăng lên 30 trung đội. Hệ thống tổ chức chỉ huy được kiện toàn. Đến tháng 4/1946 phát triển thành Trung đoàn Trần Cao Vân và trở thành đơn vị chủ lực đầu tiên của tỉnh.

Trong kháng chiến chống Pháp, Đảng bộ, quân và dân Thừa Thiên Huế luôn vượt qua mọi gian khổ, hy sinh để giữ chính quyền, tiến hành kháng chiến “toàn dân, toàn diện”, góp phần làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ chấn động địa cầu, và đã vinh dự được nhận cờ “Quyết chiến quyết thắng” của Chủ tịch Hồ Chí Minh trao tặng. Bước vào kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Huế là một trong hai đô thị lớn thời bấy giờ có ảnh hưởng chính trị, quân sự đối với toàn miền Nam, là trung tâm chính trị đầu não của chính quyền Mỹ - ngụy ở bắc trung phần; là lá chắn bảo vệ và ngăn chặn sự tiến công chi viện của quân và dân ta từ hậu phương lớn miền Bắc vào, đồng thời là hậu cứ tiền phương của địch, nơi chỉ huy, tổ chức các cuộc hành quân càn quét, đánh phá ra chiến trường Trị Thiên và miền Bắc.

Với ý chí “thà hy sinh tất cả chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ”, “không có gì quý hơn độc lập tự do”, Đảng bộ, quân và dân Thừa Thiên Huế đã đoàn kết một lòng, anh dũng ngoan cường, vượt qua muôn vàn khó khăn, thử thách, không quản ngại gian khổ, mất mát hy sinh, “Đảng bám dân, dân bám đất, một tấc không đi, một ly không rời”, son sắt thủy chung giữ trọn niềm tin vì ngày mai chiến thắng. Từng bước đánh bại các chiến lược “chiến tranh đặc biệt”, “chiến tranh cục bộ”, “Việt Nam hóa chiến tranh” của Mỹ - ngụy trên chiến trường Thừa Thiên Huế, điển hình là cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân - 1968, làm chủ thành phố Huế 26 ngày đêm; đồng thời cùng với quân và dân cả nước làm nên đại thắng mùa Xuân năm 1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất Tổ quốc, đưa cả nước bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên độc lập dân tộc gắn liền với Chủ nghĩa xã hội. Thành phố Huế đã ghi tên mình vào lịch sử các thành phố anh hùng của thế giới. “Cả nước tự hào về Thừa Thiên Huế - mảnh đất kiên cường của Tổ quốc đã góp phần vẻ vang vào thắng lợi mở đầu cuộc tiến công và nổi dậy của miền Nam anh hùng”. Thừa Thiên Huế là một trong ba ngọn cờ đầu của miền Nam chống Mỹ, vinh dự được Bác Hồ gửi thư khen và Chính phủ tặng danh hiệu “Tấn công, nổi dậy, anh dũng, kiên cường”.

Chiến tranh đã kết thúc, nhưng hậu quả của nó để lại rất nặng nề, lực lượng vũ trang tỉnh Thừa Thiên Huế vừa tập trung vào nhiệm vụ hàng đầu là sẵn sàng chiến đấu, huấn luyện, vừa tham gia phát triển kinh tế, khắc phục hậu quả chiến tranh, rà phá bom  mìn..., lại phải tiếp tục cử nhiều đơn vị và hàng vạn cán bộ, chiến sỹ tham gia chiến đấu bảo vệ Tổ quốc ở biên giới tây nam, phía bắc, nhiều đồng chí đã anh dũng hy sinh.

Căn cứ vào sự kiện lịch sử ngày 05/9/1945. Qua nhiều cuộc Hội thảo khoa học, ý kiến của các vị lão thành cách mạng, đề nghị của Thường vụ Tỉnh ủy và Bộ CHQS tỉnh, Tư lệnh Quân khu 4 đã ra quyết định số 517/QĐ-TL, ngày 27/8/1999 lấy ngày 05/9/1945 là ngày truyền thống của LLVT tỉnh Thừa Thiên Huế.

Trong công cuộc đổi mới đất nước, dưới sự lãnh đạo của Đảng, được nhân dân thương yêu đùm bọc, LLVT Thừa Thiên Huế không ngừng trưởng thành, lớn mạnh về mọi mặt. Cán bộ, chiến sỹ có bản lĩnh chính trị vững vàng, tuyệt đối tin tương vào sự lãnh đạo của Đảng, giữ vững và phát huy bản chất truyền thống tốt đẹp “Bộ đội Cụ Hồ”. Chủ động, tích cực, sáng tạo, đổi mới nội dung, hình thức tổ chức và phương pháp huấn luyện theo phương châm " cơ bản, thiết thực, vững chắc" phù hợp với tình hình thực tiễn, đối tượng tác chiến, nhiệm vụ của từng huyện, thị xã, thành phố và từng đơn vị. Chất lượng huấn luyện không ngừng được nâng lên. Công tác giao, nhận quân ngày càng đi vào nền nếp cả lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện và hàng năm đều hoàn thành chỉ tiêu với chất lượng tốt, 100% thanh niên nhập ngũ đều có đơn tình nguyện, phong trào tặng sổ tiết kiệm cho thanh niên nhập ngũ, thực sự là nguồn động viên rất lớn cho thanh niên yên tâm phục vụ Quân đội. Công tác giáo dục quốc phòng - an ninh được triển khai chặt chẽ, đã mở hàng trăm lớp cho trên 10.000 đối tượng từ cán bộ các sở, ban, ngành, đoàn thể cấp tỉnh đến cơ sở; các chức sắc, chức việc trong tôn giáo.

Đã tích cực tham mưu cho cấp uỷ và chính quyền các cấp thực hiện tốt công tác chính sách hậu phương quân đội, đền ơn đáp nghĩa. Đặc biệt thực hiện Chỉ thị của Bộ Tư lệnh Quân khu, Đảng uỷ, Bộ chỉ huy quân sự tỉnh đã thành lập đội quy tập liệt sỹ 192, làm nhiệm vụ cất bốc, quy tập một liệt sỹ ở trong nước và ở Lào. Từ năm 1992 đến nay hàng trăm cán bộ, chiến sỹ đã không quản ngại khó khăn, gian khổ, vượt hàng trăm khe suối, vực sâu, đồi cao giữa cánh rừng bạt ngàn trên đất bạn Lào để đào bới, tìm kiếm đồng đội, đến nay đã cất bốc được 1.169 mộ từ nước bạn Lào đưa về nước an táng tại các nghĩa trang liệt sỹ. Với những thành tích đặc biệt xuất sắc đó Đội 192 được Đảng, Nhà nước phong tặng danh hiệu “Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân” trong thời kỳ đổi mới. Trong các trận lũ lụt, đặc biệt trong cơn lũ lịch sử tháng 11 năm 1999 và cơn bão số 9 năm 2009, cán bộ, chiến sỹ lực lượng vũ trang TT Huế không sợ hy sinh, gian khổ băng mình dòng mưa lũ, gió rét di dời tài sản, cứu hàng trăm ngàn người dân đến nơi an toàn, huy động hàng ngàn ngày công giúp dân khắc phục hậu quả thiên tai. Chính những thành tích đặc biệt xuất sắc trong phòng chống lụt bão, cứu dân, nhiều đơn vị, cá nhân được Nhà nước, Chính phủ, Bộ quốc phòng tặng thưởng huân chương, huy chương.

Năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các tổ chức Đảng ngày càng được nâng lên, nhất là sau khi thực hiện Chỉ thị 03 của Bộ Chính trị về việc đẩy mạnh học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh gắn với thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng đảng hiện nay”; Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”. Chất lượng xây dựng cơ sở xã, phường, thị trấn, cụm an toàn làm chủ SSCĐ có nhiều chuyển biến tích cực, từng bước đi vào chiều sâu, tạo tiền đề xây dựng khu vực phòng thủ, xây dựng thế trận lòng dân ngày càng vững chắc. Đến nay số cơ sở xã, phường, thị trấn đạt vững mạnh toàn diện là 80,26%, khá 15,78%, không có cơ sở yếu kém; cụm hoạt động khá là 93,18%.

Tiếp tục đẩy mạnh phong trào “Ngành hậu cần Quân đội làm theo lời Bác Hồ dạy” gắn với “đơn vị quản lý tài chính tốt” và phong trào “xây dựng doanh trại chính quy,  xanh, sạch, đẹp”; Triển khai thực hiện có hiệu quả cuộc vận động "Quản lý, khai thác vũ khí trang bị kỹ thuật tốt, bền, an toàn, tiết kiệm và an toàn giao thông". Phong trào phát huy sáng kiến cải tiến kỷ thuật ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật ở các đơn vị có nhiều bước mới, hàng năm làm mới, sửa chữa hàng trăm mô hình học cụ, vũ khí tự tạo, trong đó có nhiều sáng kiến có giá trị được quân khu công nhận và đánh giá cao.

Gần 75 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, cán bộ, chiến LLVT tỉnh Thừa Thiên Huế vinh dự được Đảng, Nhà nước tặng thưởng nhiều danh hiệu cao quý: 204 tập thể và 58 cá nhân được phong tặng danh hiệu anh hùng LLVT nhân dân; 1.042 bà mẹ được phong tặng danh hiệu Bà mẹ Việt Nam anh hùng; có trên một vạn gia đình và cá nhân được công nhận có công với cách mạng; hàng vạn tập thể, cá nhân được tặng thưởng huân chương, huy chương các loại. Biết bao nhiêu người con yêu quý trên mọi miền đất nước đã anh dũng hy sinh cho quê hương Thừa Thiên Huế được hoàn toàn giải phóng. LLVT tỉnh mãi mãi ghi nhớ và biết ơn các anh hùng liệt sĩ, thương binh, những người có công với cách mạng, các thế hệ đàn anh đi trước đã chiến đấu và hy sinh, góp phần tô thắm truyền thống “Tấn công, nổi dậy Anh dũng kiên cường” của Quân và dân Thừa Thiên Huế anh hùng.

Văn Hoàn - Trung đoàn 6