Huyện Phong Điền nâng cao chất lượng xây dựng đội ngũ Dân quân, Tự vệ xã, phường, thị trấn trong nền quốc phòng toàn dân

Theo quan điểm của Ðảng, mục tiêu của nền quốc phòng toàn dân nước ta hiện nay không chỉ làm nhằm bảo vệ độc lập chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ... mà còn phải gắn chặt với bảo vệ vững chắc chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ Ðảng, Nhà nước và nhân dân; không chỉ có đối ngoại mà còn cả đối nội; quốc phòng luôn gắn bó chặt chẽ với an ninh và đối ngoại. Quốc phòng không chỉ nhằm đối phó với chiến tranh, mà điều quan trọng là nó phải ngăn chặn và đẩy lùi chiến tranh, không để đất nước xảy ra chiến tranh, xử lý có hiệu quả mọi tình huống liên quan đến quốc phòng, an ninh của quốc gia, bảo đảm môi trường ổn định, hòa bình cho sự phát triển của đất nước.

Truyền thống 76 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành của lực lượng vũ trang Quân khu 4 là tài sản tinh thần vô giá, là hành trang, là tiền đề xây dựng lực lượng vũ trang và nền quốc phòng toàn dân trên địa bàn huyện Phong Điền nói chung, địa bàn xã Điền Hòa nói riêng ngày càng vững mạnh. Song chúng ta cần nhận thức sâu sắc trong giai đoạn mới, tình hình thế giới, khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường, chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch tiếp tục đẩy mạnh chiến lược “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ, đẩy nhanh tiến trình “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, lợi dụng các vấn đề dân tộc, tôn giáo, dân chủ, nhân quyền để can thiệp vào công việc nội bộ của Việt Nam, nhằm xoá bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản, xoá bỏ chế độ XHCN ở Việt Nam. Tình hình đó đặt ra cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc XHCN của toàn Đảng, toàn quân, toàn dân ta những yêu cầu mới cao hơn.

Dân quân tự vệ (DQTV) là lực lượng nòng cốt tham gia bảo vệ Đảng, chính quyền, tính mạng, tài sản của nhân dân, tài sản của Nhà nước ở địa phương, cơ sở; tham gia xây dựng nền quốc phòng toàn dân (QPTD), khu vực phòng thủ (KVPT), phòng thủ dân sự, bảo vệ an ninh quốc gia và bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, đấu tranh phòng, chống tội phạm, góp phần giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở cơ sở.

Lịch sử cách mạng Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng đã minh chứng: Nhờ có sự lãnh đạo của Đảng, che chở, nuôi dưỡng, giáo dục, rèn luyện và đùm bọc của Nhân dân... mà dân quân tự vệ Việt Nam đã ngày càng trưởng thành, phát triển. Trong mọi thời kỳ, dân quân tự vệ luôn là một lực lượng chiến lược quan trọng, đúng như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã thay mặt Nhân dân ghi nhận: “là lực lượng của toàn dân tộc, là một lực lượng vô địch, là một bức tường sắt của Tổ quốc. Vô luận địch nhân hung bạo thế nào, hễ đụng vào lực lượng đó, bức tường đó, thì địch nào cũng phải tan rã”

Xây dựng lực lượng dân quân, tự vệ (DQTV) vững mạnh, rộng khắp, làm nòng cốt thực hiện việc xây dựng nền quốc phòng toàn dân góp phần tăng cường sức mạnh bảo vệ Tổ quốc, giữ ổn định tình hình an ninh chính trị địa phương là một trong những chủ trương chiến lược của Đảng, Nhà nước ta trong tình hình mới.

Nền quốc phòng toàn dân là sức mạnh quốc phòng của đất nước, được xây dựng trên nền tảng nhân lực, vật lực, tinh thần, mang tính chất toàn dân, toàn diện, độc lập, tự chủ, tự cường. Xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh, là chủ trương chiến lược, xuyên suốt của Đảng, nhằm tăng cường sức mạnh quốc phòng, bảo vệ vững chắc Tổ quốc trong mọi tình huống. Thực hiện nhất quán đường lối, quan điểm đó, Đảng ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân xã Điền Hòa luôn tập trung lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng nền quốc phòng toàn dân ngày càng vững mạnh, tạo nền tảng thúc đẩy phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của xã nhà.

Với tình hình thực tế của địa phương xã Điền Hòa, là một trong những xã đầm phá ven biển thuộc vùng Ngũ Điền của huyện. Địa bàn xã được phân bổ thành 11 thôn dân cư, gồm 8 thôn nông nghiệp, 1 thôn đầm phá và 2 thôn vùng biển, nhân dân sinh sống chủ yếu nhờ trồng trọt và đánh bắt thủy hải sản. Trong nhiệm kỳ qua Đảng ủy xã Điền Hòa đã thường xuyên quán triệt và lãnh đạo thực hiện tốt các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về xây dựng và hoạt động của lực lượng dân quân tự vệ. Hằng năm, Đảng ủy thường xuyên cụ thể hóa vào Nghị quyết lãnh đạo, Ban Chỉ huy kịp thời ban hành kế hoạch xây dựng lực lượng DQTV sát với đặc điểm tình hình, yêu cầu nhiệm vụ thực tế của địa phương. Lãnh đạo thực hiện tốt việc đăng ký, quản lý chặt chẽ công dân trong độ tuổi; rà soát, kiện toàn tổ chức biên chế lực lượng DQTV bảo đảm có số lượng phù hợp, từng bước nâng cao chất lượng tổng hợp, độ tin cậy chính trị. Lực lượng DQTV trong toàn xã hiện nay được tổ chức thành 03 đầu mối, tỷ lệ dân quân tự vệ chiếm 2.7% dân số; đảng viên trong dân quân tự vệ chiếm 65%. 100% thôn, bản đều có lực lượng dân quân tại chỗ; Ban CHQS xã đã tổ chức biên chế đủ chức danh Chỉ huy trưởng, Chỉ huy phó, Trung đội trưởng và các tiểu đội trưởng, 100% cán bộ chỉ huy trưởng, chỉ huy phó quân sự xã đã qua đào tạo chuyên ngành quân sự. Ban CHQS xã xây dựng và tổ chức hoạt động theo quy chế.

Từ những vấn đề đó, nhận thức được vai trò quan trọng của lực lượng DQTV, những năm qua, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý và điều hành của Đảng ủy, chính quyền và Ban Chỉ huy Quân sự xã Điền Hòa, lực lượng DQTV được xây dựng ngày càng vững mạnh, rộng khắp. Đồng thời, đã thực hiện tốt việc phối hợp các lực lượng giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội; bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ; bảo vệ Ðảng, chính quyền, tính mạng và tài sản của nhân dân, tài sản của Nhà nước, mục tiêu và công trình quốc phòng trên địa bàn; xung kích trong lao động sản xuất, phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, địch họa và các sự cố khác; vận động nhân dân thực hiện đường lối, chủ trương của Ðảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; tích cực thực hiện các chương trình phát triển kinh tế-xã hội ở địa phương; thật sự xứng đáng là lực lượng chính trị trung thành, tin cậy của cấp ủy, chính quyền và nhân dân ở địa phương, cơ sở.

Trong những năm tới, tình hình thế giới, khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường; sự chống phá của các thế lực thù địch, tình hình thiên tai, dịch bệnh,… nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc đặt ra yêu cầu rất cao đối với công tác xây dựng nền quốc phòng toàn dân (QPTD), xây dựng thế trận chiến tranh nhân dân, xây dựng LLVT nhân dân, trong đó có DQTV.

Sự ra đời, phát triển của lực lượng dân quân tự vệ là quy luật phổ biến trong duy trì sức mạnh quân sự, quốc phòng đất nước; là nghệ thuật tổ chức lực lượng vũ trang; là kế thừa kế sách giữ nước của Tổ tiên.

Những năm qua, lực lượng Dân quân tự vệ xã Điền Hòa đã rất tích cực tham gia các hoạt động tại địa phương như tham gia khắc phục hậu quả thiên tai, phòng chống chữa cháy rừng; tham gia cùng với các lực lượng, ban ngành của địa phương thực hiện chương trình phát triển kinh tế xã hội, xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, giữ vững an ninh chính trị, an ninh trật tự trên địa bàn … với tổng số trên 150 lượt ngày công. Trên thực tế, dân quân tự vệ là lực lượng đầu tiên được huy động để làm nhiệm vụ ở địa phương. Đặc biệt, khi chiến tranh xảy ra, dân quân tự vệ cũng là lực lượng đầu tiên nổ súng để bảo vệ địa phương, địa bàn cơ sở và tạo thế cho lực lượng chủ lực tác chiến trên địa bàn. Trong phòng, chống dịch Covid-19, lực lượng dân quân tự vệ đã được quán triệt, yêu cầu thực hiện nghiêm túc sự lãnh đạo, chỉ đạo của Ðảng, Nhà nước, Chính phủ và chính quyền địa phương; chủ động phối hợp chặt chẽ với các ban, ngành, đoàn thể cấp xã quyết liệt triển khai các biện pháp phòng, chống dịch bệnh; Dân quân tự vệ là lực lượng được cấp ủy chính quyền địa phương đánh giá cao, được nhân dân tin cậy. Hiện nay, với kết quả xây dựng và huấn luyện, khi có tình huống xảy ra trên địa bàn thì lực lượng dân quân tự vệ hoạt động sẽ có hiệu quả và đủ điều kiện để hoàn thành các nhiệm vụ được giao như: chiến đấu, sẵn sàng chiến đấu, phối hợp để giữ gìn an ninh trật tự trên địa bàn hay công tác phòng chống thiên tại, khắc phục hậu quả thiên tai.

Thông qua đó đã góp phần tăng cường nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân ngày càng vững chắc. Song song với công tác tuyên truyền chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, lực lượng dân quân xã cũng làm tốt công tác phản ánh kịp thời hoạt động của lực lượng vũ trang xã trong công tác dân vận - tuyên truyền. Đồng thời, hăng hái sản xuất, tích cực tham gia các hoạt động bảo đảm giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội; tuyên truyền vận động nhân dân thực hiện nếp sống văn hoá, giúp đỡ gia đình chính sách có hoàn cảnh khó khăn, thực hiện chính sách hậu phương quân đội.… Bên cạnh đó, Ban Chỉ huy quân sự xã đã làm tốt việc hướng dẫn người dân hoàn thiện thủ tục hưởng chế độ theo các Quyết định của Thủ tướng Chính phủ. Những việc làm đó đã góp phần giữ vững ổn định an ninh - chính trị trên địa bàn, tạo điều kiện thuận lợi cho nhiệm vụ xây dựng, phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương.

Bên cạnh những kết quả đạt được, dân quân tự vệ ở địa phương với công tác xây dựng nền quốc phòng toàn dân thời gian qua vẫn còn những khuyết điểm, hạn chế sau:  Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật chưa được duy trì thường xuyên, chưa có chiều . Công tác quản lý lực lượng DQTV gặp nhiều khó khăn, quân số rời khỏi địa phương đi làm ăn xa nhiều; công tác phối hợp, huy động lực lượng ở cơ sở trong xử lý một số tình huống phức tạp có thời điểm chưa kịp thời, hiệu quả chưa cao. Công tác phối hợp giữa các lực lượng, đơn vị có lúc, có nơi chưa được kịp thời.

Để nâng cao chất lượng hoạt động của lực lượng dân quân tự vệ đối với công tác xây dựng nền quốc phòng toàn dân cần tập trung một số giải pháp sau:

Một là, tiếp tục quán triệt sâu sắc các văn bản của Đảng, Nhà nước cho cán bộ, đảng viên và từng lớp Nhân dân, nhất là Nghị quyết Trung ương 8 (khóa XI) về “Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới”; Chỉ thị 16-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng (khóa IX) về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với lực lượng DQTV và lực lượng dự bị động viên trong tình hình mới”, Luật DQTV, Luật GDQP-AN, Nghị định của Chính phủ, Thông tư, hướng dẫn của các cấp về công tác dân quân tự vệ. Tham mưu cho cấp ủy, chính quyền đại phương tăng cường hơn nữa sự lãnh đạo, quản lý, điều hành, phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn dân trong thực hiện nhiệm vụ Quân sự quốc phòng nói chung, công tác DQTV nói riêng.

Hai là, lãnh đạo thực hiện nghiêm nền nếp chế độ đăng ký, quản lý lực lượng DQTV; thường xuyên rà soát, kiện toàn tổ chức biên chế DQTV theo hướng tinh gọn, mạnh, có tỷ lệ và cơ cấu hợp lý giữa lực lượng nòng cốt và rộng rãi, phù hợp với đặc điểm từng địa phương, nhất là các địa bàn trọng điểm, vùng bản, vùng sâu, vùng xa. Tuyển chọn, kết nạp công dân vào DQTV phải tiến hành chặt chẽ theo nguyêntắc.

Ba là, tập trung nâng cao chất lượng huấn luyện và hiệu quả hoạt động của lực lượng DQTV; tiếp tục đổi mới công tác giáo dục, huấn luyện DQTV, kết hợp chặt chẽ giữa giáo dục chính trị, pháp luật, công tác vận động quần chúng với huấn luyện quân sự, chú trọng tập huấn, bồi dưỡng cán bộ, huấn luyện nâng cao trình độ, khả năng sẵn sàng chiến đấu cho lực lượng dân quân tại chỗ, dân quân cơ động và các binh chủng; phối hợp giữa DQTV với các lực lượng khác trên địa bàn trong tác chiến và thực hiện nhiệm vụ phòng, chống, giảm nhẹ thiên tai, xử lý các tình huống bảo vệ trật tự an ninh xã hội ở địa phương, cơ sở...

Bốn là, chú trọng đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực là Dân quân tự vệ đáp ứng yêu cầu phát triển KT-XH  và quốc phòng của địa phương; phối hợp chặt chẽ toàn diện hoạt động của các ngành khoa học và công nghệ then chốt phục vụ dân sinh với các ngành khoa học và công nghệ của quốc phòng.

Năm là, thực hiện tốt chế độ, chính sách đối với lực lượng DQTV, nhất là quy định về ngân sách; nhằm bảo đảm kịp thời chế độ, chính sách đối với lực lượng DQTV. Đồng thời, chú trọng gắn công tác chính sách với công tác tổ chức, công tác tư tưởng; làm tốt công tác chính sách đối với những gia đình cán bộ, chiến sĩ DQTV có khó khăn, bảo đảm cho chiến sỹ DQTV yên tâm thực hiện nhiệm vụ khi được huy động.

Dân quân tự vệ là một bộ phận quan trọng của lực lượng vũ trang nhân dân, được tổ chức, xây dựng vững mạnh, rộng khắp, không tách rời quá trình lao động sản xuất nên việc xây dựng lực lượng này luôn gắn liền với quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Vì thế, trong tình hình mới, việc tập trung nguồn lực phát triển DQTV có cơ cấu, số lượng hợp lý, chất lượng tốt, giải quyết các nhiệm vụ quân sự, quốc phòng ở địa phương và giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, có khả năng cơ động thực hiện thắng lợi nhiệm vụ tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn... là hết sức cần thiết./.

Nguyễn Thị Tú Anh 

Chiến sĩ dân quân tự vệ, Tiểu đội 1, Ban Chỉ huy Quân sự xã Điền Hoà, huyện Phong Điền